سامانه همایش های دانشگاه آزاد اسلامی واحد خمینی شهر

صفحه اصلی / اولین همایش بین المللی و سومین همایش ملی حقوق خصوصی نوین با محوریت کسب و کار و اقتصاد دیجیتال

چالش های حقوقی هوش مصنوعی در ارزهای دیجیتال

نویسندگان :

سید وهاب الدین دولت خواه¹ محمد شفیعی²

1- دانشگاه آزاد اسلامی واحد گچساران 2- دانشگاه آزاد اسلامی واحد گچساران

کلمات کلیدی :

چالش،هوش مصنوعی،ارز دیجیتال،اقتصاد

چکیده :

مسئله اصلی این پژوهش، بررسی چالش‌های حقوقی، اخلاقی و حکمرانی هوش مصنوعی در حوزه ارزهای دیجیتال و تصمیم‌گیری‌های مالی مبتنی بر الگوریتم است. هدف پژوهش آن است که نشان دهد چگونه فقدان شفافیت، مسئولیت‌پذیری و معیارهای اخلاقی در سامانه‌های هوش مصنوعی می‌تواند به تضعیف اعتماد عمومی، بروز تبعیض داده‌ای و گسترش رفتارهای مالی غیرمسئولانه منجر شود. روش پژوهش به‌صورت توصیفی ـ تحلیلی و بر پایه مطالعه اسنادی و تحلیل منابع حقوقی و اقتصادی داخلی انجام گرفته است؛ بدین معنا که با بررسی آثار علمی جدید (رحمانی، موسویان، کاظمی‌نژاد، نجم‌الدین و هاشمی) مسیر تلفیق هوش مصنوعی با ساختارهای مالی دیجیتال مورد واکاوی قرار گرفته است. نتایج پژوهش نشان داد که هوش مصنوعی در مبادلات رمزارزی، ضمن افزایش کارایی و سرعت، شکاف‌هایی در پاسخ‌گویی حقوقی ایجاد می‌کند و در نبود نظارت انسانی مؤثر، احتمال تصمیم‌گیری سوگیرانه و محرومیت گروه‌های اقتصادی خاص افزایش می‌یابد. یافته‌ها تأکید می‌کند که تحقق عدالت اقتصادی در بستر فناوری، مستلزم ایجاد «حکمرانی ترکیبی» است؛ یعنی تصمیمات الگوریتمی باید تحت نظارت مستقیم انسان و با رعایت اصول شفافیت، بی‌طرفی و مسئولیت اجتماعی صورت گیرد. در نهایت، نتیجه پژوهش بر ضرورت تدوین منشور اخلاقی ملی برای هوش مصنوعی مالی، الزام قانونی افشای منطق تصمیمات الگوریتمی و طراحی سازوکارهای نظارت الگوریتمی تأکید دارد تا استقلال ماشینی هرگز از مدار عدالت انسانی خارج نگردد.