سامانه همایش های دانشگاه آزاد اسلامی واحد خمینی شهر

صفحه اصلی / اولین همایش بین المللی و سومین همایش ملی حقوق خصوصی نوین با محوریت کسب و کار و اقتصاد دیجیتال

واکاوی فقهی و حقوقی تعدیل اقساط مهریه در پرتو قواعد فقهی و اصول عدالت در حقوق ایران

نویسندگان :

مسعود کریمی اندانی¹ محمد جواد عبداللهی²

1- دانشگاه آزاد اسلامی واحد خمینی شهر 2- دانشگاه ازاد اسلامی خمینی شهر

کلمات کلیدی :

مهریه،تعدیل اقساط،اعسار،قاعده لاضرر

چکیده :

مهریه به عنوان یکی از نهادهای بنیادین در فقه اسلامی و حقوق خانواده ایران، همواره نقش مهمی در تضمین حقوق مالی زنان در عقد نکاح ایفا نموده است. با این حال، تورم و کاهش ارزش پول، تعهدات مالی زوج را در پرداخت مهریه با چالش‌های نوینی روبه‌رو ساخته است. ازاین‌رو، موضوع تعدیل اقساط مهریه به نرخ روز و بررسی مشروعیت و مبانی فقهی و حقوقی آن، از جمله مباحث حساس و مورد ابتلای نظام قضایی کشور محسوب می‌شود. پژوهش حاضر با رویکردی تحلیلی–توصیفی و مبتنی بر منابع فقهی و مقررات حقوقی، به واکاوی مبانی مشروعیت تعدیل اقساط مهریه در پرتو قواعد فقهی همچون قاعده لاضرر، قاعده نفی عسر و حرج، قاعده عدل و انصاف و قاعده ضمان ید می‌پردازد. نتایج تحقیق نشان می‌دهد که تعدیل مهریه به نرخ روز نه‌تنها با موازین شرع مقدس اسلام منافاتی ندارد، بلکه در پرتو عدالت، انصاف و حفظ کرامت اقتصادی زن، اقدامی عقلانی و عادلانه است. افزون بر این، تبصره الحاقی ماده ۱۰۸۲ قانون مدنی، پشتوانه‌ی قانونی لازم برای تحقق این نهاد در نظام حقوقی ایران را فراهم ساخته است.