سامانه همایش های دانشگاه آزاد اسلامی واحد خمینی شهر

صفحه اصلی / اولین همایش بین المللی و سومین همایش ملی حقوق خصوصی نوین با محوریت کسب و کار و اقتصاد دیجیتال

پاسخگویی در نظام اداری دیجیتال: تحلیل الزامات حقوقی تصمیمات مبتنی بر هوش مصنوعی با تاکید برحقوق اداری ایران

نویسندگان :

محمدرضا مهرابی¹ محمد شریف شاهی² مسعود راعی³

1- دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان (خوراسگان) 2- دانشگاه آزاد اسلامی اصفهان(خوراسگان) 3- دانشگاه آزاد اسلامی واحد نجف آباد

کلمات کلیدی :

هوش مصنوعی،نظام اداری دیجیتال،پاسخگویی اداری

چکیده :

گسترش بهره‌گیری از هوش مصنوعی در نظام اداری، پرسش‌های نوینی را در زمینه حدود مسئولیت و پاسخگویی اداری ایجاد کرده است. تصمیمات اداری مبتنی بر سامانه‌های هوشمند، گرچه می‌توانند موجب افزایش کارآمدی، دقت و سرعت در فرایندهای اداری شوند، اما هم‌زمان چالش‌هایی در خصوص شفافیت، مسئولیت‌پذیری و رعایت اصول دادرسی منصفانه پدید می‌آورند. هدف این پژوهش بررسی الزامات حقوقی لازم برای تضمین اصل پاسخگویی در تصمیمات اداری دیجیتال و شناسایی خلأهای موجود در نظام حقوقی ایران در این زمینه است. روش تحقیق، تحلیلی ـ توصیفی و مبتنی بر مطالعه اسناد ملی، مقررات اداری و تجارب تطبیقی برخی نظام‌های حقوقی پیشرو است. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که چارچوب حقوق اداری ایران هنوز پاسخگوی وضعیت تصمیم‌گیری الگوریتمی نیست و اصول سنتی مسئولیت اداری نیازمند بازخوانی در پرتو تحولات دیجیتال است. نتیجه آن‌که تحقق حکمرانی خوب در نظام اداری دیجیتال، مستلزم وضع قواعد صریح درباره شناسایی مرجع مسئول، شفافیت فرایند تصمیم‌سازی هوشمند و ایجاد امکان نظارت و اعتراض مؤثر شهروندان است. این الزامات می‌تواند مبنای اصلاح مقررات اداری و طراحی سیاست‌های پاسخگویی در عصر هوش مصنوعی قرار گیرد